Hesperian Health Guides
Paano pangalagaan ang sarili laban sa mga INP, kasama ang HIV
HealthWiki > Kapag Walang Doktor ang Kababaihan > Kabanata 20: Kababaihang nagtatrabahom sa prostitusyon > Paano pangalagaan ang sarili laban sa mga INP, kasama ang HIV
âKung ayaw nilang mag-condom, tinatanong ko kung nakikinig sila ng balita. Kung nadinig na nila ang AIDS. Sinasabihan ko silang ayaw kong makipagsapalaran.â âJolanda
Kung pinagpapalit mo ang seks sa pera, tirahan o iba pang klase ng suporta, kailangan mong protektahan ang sarili mula sa mga INP at HIV. Para sa dagdag na impormasyon, tingnan ang kabanata sa âMas Ligtas na Pagtatalikâ, at ang mga kabanata tungkol sa âMga Sakit na Naihahawa sa Pagtatalik at Iba Pang Impeksyon sa Ariâ at âPagpaplano ng Pamilyaâ.
Narito ang ilan pang mga ideya:
- Mag-latex condom tuwing makikipagtalik. Tiyakin na may condom ka palagi sa trabaho.
- Mas ligtas ang pagtatalik gamit ang kamay (pagsalsal), bibig o sekswal na kuwento (pantasya) kaysa pagtatalik sa puwerta o puwit, kung hindi mo kayang mapagamit ng condom ang kustomer mo.
- Kung hindi ka makagamit ng panlalaki o pambabaeng condom, magbibigay ang diaphragm ng proteksyon, pero mas mahina kaysa sa condom. Puwedeng mag-diaphragm ka bago magumpisa ng trabaho, sakaling ayaw mag-condom ng lalaki.
diaphragm |
Para maprotektahan ang sarili at iba mula sa mga INP, kailangan ang mas ligtas na pakikipagtalik sa iyong mga kustomer at pati na sa iyong asawa o boyfriend.
Para makaiwas sa pagbubuntis, ginagamit ang diaphram katambal ng spermicide. Pero ang sobrang dalas na pag-spermicide ay makakairita sa balat ng puwerta, na magpapadali sa pagtagos ng mikrobyo at pagkapit ng INP, lalo na ng HIV. Mas malamang hindi makairita ang spermicide kung lalaktwan ng isang araw ang paggamit. Ibig sabihin, para sa mga babaeng nasa prostitusyon, hindi magandang paraan ng kontrasepsyon ang diaphragm na may spermicide.
- Inspeksyunin ang ari ng lalaki bago ka makipagtalik kung may mga sugat o nagnanaknak o lumalabas na discharge. Huwag makipagtalik na walang proteksyon sa sinumang may palatandaan ng INP. Tandaan na hindi mo malalaman sa hitsura kung may HIV ang tao.
Panlunas sa INP kapag pumalya ang proteksyon
Pinakamahusay palagi ang mas ligtas na pagtatalik para iwasan ang mga INP. Pero pumapalya minsan ang mga ito. Puwedeng mapunit ang condom o umayaw ang mga kustomer.
Maaaring tumungo sa malalang karamdaman at maging kamatayan ang INP na hindi maagap na nagagamot.
Maagang magpagamot
Kung sa tingin mo ay nahawa ka ng INP, makakapigil ang maagang pagpapagamot na lumala pa ang impeksyon. Maaaring tumungo sa malalang karamdaman at maging kamatayan ang INP na hindi maagap na nagagamot.
Kung kaya, magpa-eksamin nang regular para sa INP. Kung may mga palatandaan ka ng INPâdischarge o pagdurugo mula sa puwerta, pananakit o sugat sa iyong ari, o pananakit sa iyong pusonâmagpatingin agad sa isang health worker na may kasanayan sa panggamot ng mga INP. Kahit wala kang palatandaan ng impeksyon, pumunta sa health center o klinika nang di bababa sa minsan bawat buwan kung madalas kang may di ligtas na pagtatalik. Kung may condom ka sa bawat pagtatalik, maaaring mas madalang kaysa rito ang pagpunta mo sa health center.
Dahil malamang hindi mo alam kung sa anong INP ka nahawa, dapat gamutin ka sa pinakamaraming makakaya. Magkakaibang antibiotic ang gamot sa ibaât ibang INP, kaya maaaring kailangan mong sabay-sabayin ang maraming medisina. Tandaan, walang gamot na magpapagaling sa HIV. Tingnan ang kabanata sa âMga Sakit na Naihahawa sa Pagtatalik at Iba Pang Impeksyon sa Ariâ para sa dagdag na impormasyon kung paano ginagamot ang mga INP.
Pagtesting para sa AIDS
Kung gusto mong ma-test para sa HIV. Tanungin ang lokal na klinika kung may Pambansang Programa sa Pagkontrol ng AIDS. Baka may ispesyal na programa sa HIV-test para sa mga nagtatrabaho sa prostitusyon, at paglunas sa kanilang mga problema sakaling may AIDS.