Hesperian Health Guides
Paano na a apektuhan ng gender role ang sekswal na kalusugan
HealthWiki > Kapag Walang Doktor ang Kababaihan > Kabanata 12: Sekswal na kalusugan > Paano na a apektuhan ng gender role ang sekswal na kalusugan
Mga nakakapinsalang paniniwala tungkol sa sekswalid ng kababaihan
Kabilang sa kahulugan ng pagiging babae o lalaki ang mga paniniwala tungkol sa sekswalidad ng lalaki at babae—ang kanilang sekswal na gawi, at ang pakiramdam ng mga tao sa sariling katawan.
Nasa ibaba ang ilang nakakapinsalang paniniwala sa sekswalidad ng kababaihan na laganap sa mga komunidad. Pumipigil ang mga ito—kasabay ng iba pang masamang epekto ng gender role tulad ng kawalan ng mapagpilian at mababang pagtingin sa sarili—na makontrol ng kababaihan ang sariling sekswal na buhay.
Nakakapinsalang paniniwala: Kahiya-hiya ang katawan ng babae
Hindi dapat ikahiya ang katawan ng babae. Dahil sa ating katawan, nagagawa nating makadama at magkalinga sa iba, at makaramdam ng kasiyahang sekswal. Ang katawan ay bagay na dapat nating tuklasin, mahalin at pahalagaha
|
Pagkasilang pa lang, natuturuan na ng mga nanay at tatay ang mga anak tungkol sa kanilang katawan. Hindi ito direktang ginagawa ng mga magulang, pero natututuhan ito ng sanggol sa kung papaano siya hawakan at sa tono ng mga boses nila.
Habang lumalaki ang batang babae, nagiging mausisa siya sa katawan. Gusto niyang malaman ang tawag sa mga parte, at kung bakit iba ang ari niya kaysa sa lalaki. Pero madalas pinapagalitan siya sa pag-uusisa, at sinasabihang hindi iyon asal ng ‘mababait na babae’. Kung mahihipo niya ang kanyang ari, sinasabihan siyang ito’y madumi o kahiya-hiya—at dapat itago niya ang mga parteng sekswal.
Itinuturo ng reaksyon ng mga magulang na dapat ikahiya ang katawan. Kaya mahihirapan ang babaeng magtanong tungkol sa mga pagbabago sa kanyang katawan sa pagdadalaga, sa pagregla, o tungkol sa seks. Maaaring mahiya siyang makipag-usap sa health worker dahil hindi niya alam ang tawag sa mga parte ng katawan o kung ano ang mga dapat itanong. Kung nakikipagtalik na siya, mas malamang hindi niya alam kung paano makadama ng sekswal na kasiyahan, o kung paano protektahan ang sarili mula sa di-gustong pagbubuntis o mga impeksyon na naihahawa sa pakikipagtalik.
Nakakapinsalang paniniwala: Hindi sasaya ang babae kung walang lalaki.
|
May mga babaeng ayaw mag-asawa o makipagtalik sa lalaki, o mas gusto ang sekswal na relasyon sa babae. Kahit pa may diskriminasyon, marami sa kanila ang may masaya at kumpletong buhay.
Ang ideya na sasaya lang ang babae kung may lalaki ay madalas gamitin para ikontrol ang buhay ng babae. Nagamit na rin itong dahilan sa panggagahasa. Kadugtong nito ang ideya na ang tanging halaga ng babae ay bilang katalik at ito lang bubuo sa kanya. Nakakasikil sa maraming babae ang paniniwalang ito at nakakapigil sa kanila na magpaunlad sa ibang larangan.
Nakakapinsalang paniniwala: Pag-aari ng kalalakihan ang katawan ng kababaihan.
 |
| Pinapakasal ang ilang babae habang bata pa para matiyak na birhen. Makakadulot ito ng seryosong problemang pangkalusugan sa bata at sanggol niya (tingnan "Panganib sa kalusugan mula sa maagang pagbubuntis"). |
Sa maraming lugar, tinatrato ang babae na parang ariarian ng ama o asawa. Sa pagkabata, pag-aari siya ng ama, at puwedeng iareglo ang kasal o ipagawa ang anumang trabaho. Gusto ng mapapangasawa na ‘dalisay’ at ‘hindi nagalaw’ ng iba ang pag-aari niya, kaya inaasahang birhen ang babae. Tapos ng kasal, tinuturing ng lalaki na may karapatan siya sa katawan ng babae para sa kanyang kasiyahan, kailanman niya gustuhin. Puwedeng makipagseks ang lalaki sa iba, pero kanya lang ang asawa.
Puwedeng makapinsala nang malaki ang mga ito. Natututo ang babae na iba ang nagpapasya para sa buhay niya—balewala ang gusto niya o anumang kakayahang maibabahagi sa komunidad. Dahil napakataas ang halaga ng pagkabirhen, baka bata pa’y magasawa na siya. O baka sikapin niyang manatiling ‘birhen’ sa pamamagitan ng di-ligtas na seks. Halimbawa, puwede siyang makipagseks sa puwit (para hindi mapunit ang hymen) at manganib mahawa ng HIV/AIDS. Kung nakikipagtalik na, baka halos di niya kayang makipag-usap tungkol sa pagpaplano ng pamilya, o pagprotekta ng sarili mula sa mga impeksyon na naihahawa sa pagtatalik (INP).
Pero hindi pag-aari ng kalalakihan ang katawan ng kababaihan! Ang katawan ng babae ay kanya lang, at kaya niya dapat magpasya kung paano, kailan at sino ang makakasalo dito.
Nakakapinsalang paniniwala: Mas kaunti ang sekswal na pagnanasa ng kababaihan.
Madalas tinuturuan ang babae na tungkulin niyang sagutin ang sekswal na kagustuhan ng asawa. Pero kung ‘mabuti’ siyang babae, titiisin niya ang pakikipagtalik, hindi niya ito gugustuhin.
Masama din ito sa kalusugang sekswal ng babae. Una, kung maniniwala siyang hindi dapat isipin ang seks, hindi niya maihahanda na makipagseks nang ligtas. Mas malamang hindi siya matuto sa kontrasepsyon, o sa paggamit ng condom. Kahit may alam, mahihirapan siyang kausapin ang kapartner bago makipagtalik.
Kung kaya niyang makipag-usap tungkol sa seks, baka isipin na marami na siyang karanasan sa seks, at samakatuwid ay ‘masamang babae’. Kung may katalik na, mas malamang ipaubaya niya sa partner ang kontrol sa relasyon nila—kailan at paano magtalik, iiwas ba sa pagbubuntis o INP, at kung may katalik bang iba ang lalaki. Malalagay ang babae sa malaking panganib na ma-impeksyon.
Pero natural na parte ng buhay ang sekswal na hilig, at makakadama ang babae ng pagnanasa’t kasiyahan na singlakas ng lalaki.